Tomasz Baran, Matthias Fabre

Nie nawiedziły mnie już żadne słowa

77°29’N, 82°30’E. Na Morzu Karskim leży Wyspa Samotności. Bezludna, zimna, opuszczona. Odkryta 26 sierpnia 1878 roku przez Edvarda H. Johannesena. Niegdyś mieściła starą stację nadającą komunikaty wysyłane żeglarzom, dziś jest milcząca i niewidoczna na mapie.

Tworzenie komunikatów jest fundamentalną funkcją języka. Jednym z narzędzi, które to umożliwiają jest pismo – system abstrakcyjnych i konkretnych zarazem znaków, próbujących odzwierciedlić rzeczywistość. Co się jednak dzieje, kiedy słowa przestają mieć znaczenie? Gdy składające się nań znaki przypominają litery, jednak nimi nie są. Powstają wówczas antysłowa. Opuszczone, niezamieszkałe, chłodne.

Cztery lata przed odkryciem Wyspy Samotności Carl Wernicke jako pierwszy opisał afazję, diagnozując pacjentów, którzy potrafili mówić, jednak nie rozumieli mowy własnej oraz innych. W tej sytuacji podstawowa, komunikacyjna funkcja języka przestaje istnieć, a niemożność porozumienia się z otoczeniem prowadzi do zagubienia.

Treść niezrozumianego komunikatu unosi się w próżni, pozbawiona znaczenia, dryfująca bez możliwości dotarcia do celu. To w niej zamknięta jest prawda o świecie, która czeka, aż ktoś ją odczyta. Czy nie należałoby wziąć opuszczonych słów pod opiekę, dać im nowy dom i bezpieczną przystań? Bo „komunikować” znaczy łączyć to, co samotne.

 

Tomek Baran – malarz, twórca obiektów i instalacji. Jego prace sięgają do tradycji ready-mades oraz estetyki postindustrialnej. Kwestionuje tradycyjne pojęcia dzieła, sztuki abstrakcyjnej i przestrzeni. Prowadzi wizualną grę z odbiorcą, oscylując pomiędzy sztuką minimalistyczną, arte povera oraz street artem.

Matthias Fabre – artysta poruszający się w dziedzinie malarstwa, który czerpie ze spuścizny street artu, graffiti, japońskiej kaligrafii oraz pisma asemicznego. Płaszczyzny jego obrazów to przestrzenie, w których zaciera się granica pomiędzy pismem a znaczeniem, formą a treścią. Bada zagadnienie komunikacji oraz funkcji języka.

 

Wernisaż: 01.04.2022, godz. 19:30

Czas trwania wystawy: 01-22.04.2022

Galeria Podbrzezie, Kraków (ul. Podbrzezie 3, Uniwersytet Pedagogiczny, piętro I)

Godziny otwarcia: poniedziałek-piątek 10-15:30, sobota-niedziela 12-15:00

Kuratorzy: Aleksandra Pietrzak, Jakub Pojda

Identyfikacja wizualna: Marta Karkocha-Sikora

 

 

Po Godzinach – Grzegorz Siembida

Wystawa Po godzinach jest zwieńczeniem kilkuletniej pracy nad projektem doktoranckim, którego głównymi bohaterkami są anonimowe malarki fabryki Emalii w Olkuszu.

Inspiracją do powstania projektu jest ekspresyjne malarstwo na przedmiotach użytkowych: dzieło pracownic fabryki Emalii Olkusz wykonane pomiędzy latami 60. a 80. XX wieku, w stylu New Look. Emaliowane wazony i talerze przypominają z jednej strony słynne w Polsce „pikasiaki”, z drugiej zaś powojenne malarstwo spod znaku ekspresjonizmu abstrakcyjnego i taszyzmu. Naczynia produkowane w Olkuszu wykonywane były techniką własną, bazującą na technologiach ceramicznych na blasze. Przedmioty te dekorowane były przez zatrudnione w fabryce kobiety, po godzinach, w ramach ich dodatkowej działalności zarobkowej. Stąd też wynika znacznie większa swoboda w ich kreowaniu, jeśli porównać je z wyrobami zdobionymi według odgórnie zatwierdzonych projektów. Dziś wspomniane artefakty obecne są na rynku wtórnym. Niestety, nie osiągnęły one statusu porównywalnego do tego, jaki zdobyła np. ceramika artystyczna z Ćmielowa czy Łysej Góry. Dzieje się tak zapewne dlatego, że ich autorki, pozostając nadal anonimowymi twórczyniami, są pomijane i traktowane nieco z przymrużeniem oka przez kolekcjonerów i historyków dizajnu.Wystawa jest wizualną narracją, opowieścią o twórczości fantomowej postaci Emalierki – Heleny Frank N. Furter : superbohaterki, artystki-amatorki malującej po godzinach. Jest swego rodzaju hybrydycznym portretem; niekoniecznie jest to portret kobiety, nie do końca też autoportret. 
Wernisaż  11.03.2022 godzina 18:00
Wystawa „Po godzinach” jest publiczną prezentacją pracy doktorskiej wdziedzinie sztuki, realizowanej na Wydział Sztuki Uniwersytetu Pedagogicznego im. KEN w Krakowie.
promotor: prof. Adam Panasiewicz

foto: Tanita Ciesielska